Motvlinders zijn er in soorten en maten. Net als slakken. En wat te denken van Spinnen? Sprinkhanen zijn er ook in diverse variaties. Of we letten beter op, óf ze zijn meer aanwezig, maar we zagen deze zomer steeds vaker een sprinkhaantje.

Ik merk zelf, zeker sinds ik ook waarneming.nl gebruik, dat ik oplettender en ánders ben gaan kijken. Het aantal soorten waargenomen zoogdieren, vogels, vlinders en andere insecten, is inmiddels al bijna 170. Vogels voeren de boventoon maar daarnaast ook veel soorten motvlinders en dagvlinders.

Herfstequinox

De herst begint officieel met de ‘herfstequinox’, rond de 23^e september. Daarmee is de zomer weer voorbij – tijd voor een terugblik.

In onze tuin kwam ik de afgelopen tijd regelmatig motvlinders tegen zoals de grasmotten en de Gamma Uil. Maar ook een Gestreepte Goudspanner komt regelmatig voor.

Dagpauwoog

De dagpauwoog heeft zich dit jaar, in mijn beleving, meer dan ooit laten zien. Maar ook andere dagvlinders verschenen in Augustus en tot zelfs laat in September nog.

“De dagpauwoog overwintert als vlinder op een donkere, koele en beschutte plek, zoals een holle boom of een schuur. Op zonnige voorjaarsdagen in februari komen de eerste vlinders weer te voorschijn.” (Vlinderstichting). Ook de Kleine Vos, die een moeilijk jaar heeft, is een overwinteraar.

Er waren in September dagen bij dat ik er meerdere samen aantrof, begin september zelfs een keer acht stuks in één keer!

Atalanta

De Atalanta’s zijn trekvlinders. Ik las op op X (Twitter) dat er begin september een enorme trek is waargenomen van soms wel 4000 vlinders in slechts een paar uur tijd.

Bont Zandoogje

Een Bont Zandoogje zie ik bij ons rond het huis eigenlijk nooit. Terwijl ik recent de auto aan het wassen was, zat er opeens eentje op het raam. Tijd om de camera te halen was er niet dus geprobeerd met de smartphone een plaatje te schieten en dat is wonderwel nog redelijk goed gelukt ook.

Het Bont Zandoogje neemt op dit moment het sterkst toe van alle dagvlinders volgens Waarneming.nl. De vlinders leven onder andere bij bosranden, maar je kan ze dus zelfs op het Groninger platteland tegenkomen, en vliegen in twee tot drie elkaar overlappende generaties. De rups is groen met fijne lichte en donkere lengtestrepen.

“De vlinders voeden zich met honingdauw, sap van vruchten en bloedende bomen en met nectar van onder andere braam.” (Vlinderstichting).

Er wordt, in de pers, regelmatig geklaagd over “de bramen” en men beweert dat “de braam” toeneemt door stikstofdepositie, de toename van bramen en brandnetels zou een teken zijn dat het slecht gaat met de natuur,…

Bramen zijn geen teken dat het slecht gaat met de natuur!
“Maar eigenlijk is Nederland van nature een bramenland met ruim 200 verschillende soorten. De focus op ‘de braam’ in het stikstofdebat leidt af van de écht ernstige effecten van stikstofdepositie, stellen onderzoekers in een nieuwe brochure van Kennisnetwerk OBN. Bovendien zijn bramen op zichzelf heel waardevol. Ook in het natuurbeheer en -beleid waart het schrikbeeld van ‘bramen & brandnetels’ al vele decennia rond. Bramen worden zonder meer weggezet als aanwijzingen voor verslechtering van de natuur en het landschap. Deze suggestie is onjuist en ongelukkig, stellen onderzoekers in de OBN-brochure Bramenland Nederland, soortenrijkdom en natuurwaarde” (Nature Today)

Bramen en brandnetels zijn voor verschillende vlindersoorten een must! Natuurbeheerders slaan de plank op dit punt gewoon mis met hun mantra dat de grond altijd maar “arm” moet zijn, dat is veel te eenzijdig gedacht.

Een Kruisspin met tegenlicht van de zon

Kruisspinnen

In de herfst zie je de kruisspinnen veel. Vooral in het begin. Ook in onze tuin.

“Volwassen mannetjes zijn te vinden in augustus en september; de vrouwtjes blijven tot en met oktober. De vrouwtjes vallen het meest op omdat ze het grootst zijn.” (Nature Today)

Kroosvlindertje

Dagvlinders zoals de Dagpauwoog, Kleine Vos, Klein Geaderd Witje, Klein Koolwitje en Atalanta’s heb ik dus, gelukkig, uiteindelijlk met regelmaat waargenomen. En natuurlijk spinnen in soorten en maten. Af en toe ook wel eens een Grijze Runderdaas en andere soorten vliegen.

Nieuw in het rijtje motvlinders was een Kroosvlindertje die besloot een aantal uren(!) op ons raam te gaan zitten. Ik heb er een paar foto’s van gemaakt. Een heel leuk, klein, beestje. Omdat de kroosvlinder op het raam zat, kon ik ‘m vanuit huis ook met een vergrootglas bestuderen.

“Het kroosvlindertje (Cataclysta lemnata) is een vlinder uit de familie van de grasmotten (Crambidae). De spanwijdte van de vlinder bedraagt tussen de 18 en 24 millimeter. Vooral de achtervleugel van deze vlinder is opvallend, met een rij van zwarte stippen (komt over als een lijn) met blauw hart. De voorvleugels zijn verschillend, een vorm van seksuele dimorfie: bij de vrouwtjes is er een goudbruine tekening, bij de mannetjes zijn de voorvleugels grotendeels wit.” (Waarneming.nl)

Slakken in de tuin

Net als zo’n beetje heel Nederland hebben wij ook last gehad van een slakkenplaag. Er kan geen buitje vallen of er zijn weer slakken te zien. En niet zo’n beetje ook.

De naaktslakken spannen daarbij de kroon. Geen geliefd object voor de meeste fotografen maar ik vond het toch een poging waard om er een leuke danwel interessante foto van te maken. De huisspitsmuizen houden van slakken,.. als in: ze eten ze graag. Dat verklaar wellicht waarom we deze een paar keer tegen zijn gekomen.

De slak op de foto is waarschijnlijk een Rode Wegslak of een Spaanse Wegslak. De verschillen zijn maar nauwelijks te zien.

Gaatje bij de kop van een slak
Bij deze naaktslak zie je een duidelijk gat vlak bij de kop. Maar waar dient dat voor?

“Dit gat zie je bij de meeste landslakken en is een ademopening. Als je het gat aanraakt, trekt de slak hem snel in en blijft er niets meer van over. Dit doet hij ter bescherming. De ademopening staat in verbinding met een heuse slakkenlong. Bij de gewone huisslak zit die binnen in het huisje; bij een naaktslak in het midden van z’n lichaam. Het gekke is dat de opening tegelijk dienst doet als uitscheidingsorgaan. Eigenlijk is het dus een ademopening en anus ineen. Gelukkig zit het reukorgaan niet in de buurt, dus van stank heeft de slak geen last.” (Roots Magazine)

Verschillende soorten Sprinkhanen

Ik heb foto’s van sprinkhanen al eerder geplaatst, bijvoorbeeld de bruine sprinkhaan en de Grote Groene Sabelsprinkhaan die we vorig jaar tegenkwamen. Maar bijgaande ook een paar nieuwe. We hebben ze regelmatig rond het huis gezien, in verschillende soorten en maten.

Snortkikker – Bruine Sprinkhaan – of Ratelaar
Ook waarneming.nl kan niet altijd een sprinkhaan goed determineren. Deze sprinkhaan is er één van. Dan wordt er een groepsnaam gegeven (Chorthippus biguttulus-groep). Een niet helemaal scherpe foto helaas (collectie hieronder). Soms moet je echt snel zijn. Deze sprinkhaan had er blijkbaar niet zoveel zin in en sprong steeds weg.

Struiksprinkhaan
De “Struiksprinkhaan” had ik niet eerder gezien. Nouja, we hebben ze vast wel eerder gezien maar wistten niet dat dit hun naam was. Deze ‘struiksprinkhaan’ deed z’n naam eer aan en zat verstopt op de rozen, maar was mijn vrouw niet ontgaan.

“De Struiksprinkhaan is een middelgrote, groene, zwart gepuncteerde soort met korte vleugels. Het halsschild heeft opzij een witte streep. De volwassen mannetjes hebben korte, maar goed ontwikkelde vleugels waar ze mee zingen. Mannetjes hebben (vaak) een bruine rugstreep. Bij de vrouwtjes zijn de vleugels uiterst klein. De legboor van het vrouwtje is kort en sikkelvormig (maar langer dan het halsschild), met een gladde top. De nymfen (jonkies) zijn groen met zwarte punten, hebben een wat bobbelig achterlijf en zwart-wit geringde antennen. [..] Struiksprinkhanen zitten op bladeren van bomen en struiken. Ze worden regelmatig op allerlei plekken aangetroffen, zoals op ruiten. Dat zijn mannetjes op zoek naar een vrouwtje of vrouwtjes op zoek naar eilegplekken. De nymfen leven in de kruidvegetatie. Op stevige kruiden kunnen ze met tientallen worden aangetroffen.” (Waarneming.nl)

Het viel ons op dat de antennen of “sprieten” héél erg lang waren. Verder las ik nog over deze sprinkhanen dat ze niet kunnen vliegen, hun vleugels zijn rudimentair, en een verborgen leven leiden in de struiken.

Waarnemingenlijst

Alles wat ik interessant, afwijkend of belangrijk vind zet ik op waarneming.nl inclusief natuurlijk ook soorten die ik al vaak gezien heb.

Ik denk dat het belangrijk is de waarnemingen daar te rapporteren zodat er door de bijdragen van alle waarnemers in Nederland een zo goed mogelijk beeld ontstaat van de staat van de Nederlandse natuur.

Mijn lijstje met waarnemingen wordt steeds langer en gevarieerder. Want door hier mee bezig te zijn, ga je ook anders én beter kijken! Ik ben benieuwd wanneer ik de 200 verschillende soorten ga aantikken!

Foto’s van huisdieren

Regelmatig maak ik eens een foto van één van de huisdieren van, met name, de dochters en recent ook nog het hondje van één van m’n broers. Jonge dieren doen het altijd goed op de foto.

Ze hebben iets vertederends, het onhandige, het onschuldige. Dat trekt mensen altijd aan. Mij ook natuurlijk. Wij hebben zelf geen huisdieren (meer). Maar dat wil niet zeggen dat ik er niets mee heb, integendeel. Maar voor ons zijn huisdieren nu, op dit moment, simpelweg niet praktisch.

Meer foto’s..

(Klik op een afbeelding voor groot formaat)